సూడాన్ సాహిత్యంలో ప్రముఖంగా వినిపించే పేరు తాయెబ్ సలీహ్ ది...అరబ్ సంస్కృతిని ప్రతిబింబించే రచనల్లో తాయెబ్ రాసిన ఈ 'సీజన్ ఆఫ్ మైగ్రేషన్ టు ది నార్త్' ప్రస్తావన ప్రముఖంగా వినిపిస్తుంది..వలసవాదాల మధ్య మనిషి ఎదుర్కొనే సంఘర్షణను ప్రతిబింబించే ఈ పుస్తకాన్ని ఆంగ్ల సాహిత్యంలోని క్లాసిక్,జోసెఫ్ కాన్రాడ్ 'హార్ట్ ఆఫ్ డార్క్నెస్' తో పోలుస్తారు..ఈ నవల,రచయితగా తాయెబ్ కు అశేషమైన కీర్తినార్జించిపెట్టినప్పటికీ,ఇస్లాం మత విశ్వాసాలనూ,సంస్కృతినీ కించపరిచేదిగా ఉందని ఆయన స్వదేశమైన సూడాన్ లో చాలా సంవత్సరాలు బహిష్కరణకు గురైంది..1960 లో మొదలు పెట్టి 1966 లో ముగించిన ఈ పుస్తకం,ఏళ్ళ తరబడి సూడాన్ పై బ్రిటన్,ఈజిప్ట్ దేశాల ఉమ్మడి నియంత్రణ,తదుపరి ఎదుర్కున్న సివిల్ వార్,వలసవాదాల కారణంగా సుడాన్ లో ఉత్పన్నమైన దుష్పరిణామాలను విస్తృతంగా చర్చిస్తుంది..
ఏడేళ్ళ సుదీర్ఘ కాలం తరువాత బ్రిటన్ లో ఆంగ్ల సాహిత్యాన్ని అభ్యసించి స్వదేశానికి తిరిగొచ్చిన పేరు తెలియని కథకుడు మనకు నైలు నదీ తీరాన ఉన్న వాద్ హమీద్ (Wad Hamid) గ్రామాన్ని పరిచయం చేస్తాడు..వ్యవసాయదారులు ఎక్కువగా ఉండే ఆ గ్రామంలో అంతకుమునుపెన్నడూ చూడనీ,అందరిలోనూ విభిన్నంగా ఉన్న వ్యక్తి ముస్తఫా సయీద్ ని కలుస్తాడు..ముస్తఫా పరిచయంతో మన కథకుని జీవితంలో పెనుమార్పులు చోటు చేసుకుంటాయి..అక్కడినుండి నేరేటర్ అనుభవాల్లో ముస్తఫా జీవితంలోని చీకటి కోణాలు ఒక్కొక్కటీ వెలుగు చూస్తాయి..మన నేరేటర్ లాగానే ముస్తఫా కూడా యూరోప్ లో విద్యనభ్యసించి,ఒక రచయితగా ఆ సమాజంలో ఉన్నత పదవుల్లో కొనసాగుతాడు..కానీ అతని జాతి మూలాల్లో పేరుకున్న ద్వేషం కారణంగా పలు యూరోపియన్ మహిళల చావుకు ప్రత్యక్షంగానూ,పరోక్షంగానూ కారణమవుతాడు..అతనిలోని అపారమైన మేధోశక్తి అతని
విపరీత మనస్తత్వం ముందు ఓడిపోయి,చివరకు జైలు పాలవుతాడు..కానీ విడుదలైన తరువాత తన మూలాలను వెతుక్కుంటూ వాద్ హమీద్ చేరి అక్కడ వ్యవసాయం చేసుకుంటూ భార్య హోస్నా,ఇద్దరు పిల్లలతో సర్వ సాధారణ జీవితాన్ని గడుపుతుంటాడు..
ఇందులో ముస్తఫా,కథకుడూ ఇద్దరూ ఒకే సమస్యకు రెండు పార్శ్వాలు..వాళ్ళిద్దరూ మనకు పాశ్చాత్య సంస్కృతిలోంచి వేళ్ళూనుకున్న మేధావి వర్గానికి ప్రతినిధుల్లా కనిపిస్తారు..ఎటొచ్చీ వలసవాదపు తాకిడిలో కొట్టుకుపోకుండా ఉండటానికి ముస్తఫా ఎన్నుకున్న మార్గం హింసాత్మకమైన తిరుగుబాటైతే,కథకుడు కనీసం తన సొంత గడ్డ మీద కూడా మూఢ సంప్రదాయవాదాన్ని ఎదుర్కోలేని విఫలమైన వ్యక్తిగా మిగిలిపోతాడు..యువతరం కోసం ఆధునికత రంగులు పులుముకున్నా జాతి మూలాల్లో పేరుకున్న జాడ్యాలను ప్రక్కన పెట్టలేని వాద్ హమీద్ పెద్దలు,గ్రామస్థులు ముస్తఫా భార్య హోస్నాకు జరిగిన దారుణాన్ని ఖండించకపోవడం,వాద్ రయీస్ దుర్మార్గానికి కొమ్ముకాయడం ఇందులో సమాంతరంగా నడిచే మరో కథ..ముస్తఫా,కథకుడూ ఇద్దరు కూడా రెండు సమాజాల్లోనూ భాగమైనప్పటికీ కలోనైజేషన్,ఓరియెంటలిజం చేతుల్లో పావుల్లా మారతారు,వారి విద్య,వివేకాలు స్వదేశానికి మేలు చెయ్యడంలో ఘోరంగా విఫలమవుతాయి..ఈ పుస్తకంలో రచయితతో ప్రయాణం కాసేపు నైలు నదీ తీరాన నడకలా ఉంటే,మరోసారి మంచు కురిసే యురోపియన్ వీధుల్లో వ్యాహ్యాళిలా ఉంటుంది..నైలు నది వరదలో సమయంలో ముస్తఫా హఠాన్మరణం (మరణించాడో లేదో ఖచ్చితంగా తెలీదు,అదొక ఊహాగానం) నేరేటర్ ని 'ముస్తఫా' అనే అబద్ధాన్ని తేటతెల్లం చేసే మార్గంలో నడిపిస్తుంది..
ఇందులో వాద్ హమీద్ గ్రామాన్ని పెత్తందారీ వ్యవస్థ చేతుల్లో నలిగిన సమాజానికి ఒక చిన్న ఉదాహరణగా చిత్రిస్తారు..అరబ్ సంస్కృతిలో పురుషాధిక్య వ్యవస్థను వివరిస్తూ స్త్రీలను గాడిదలతో పోల్చడం,సంప్రదాయం పేరుతో వారిపై జరిగే లైంగిక దాడులను సమర్ధించడం లాంటివి ఆ సమాజంలో 'స్త్రీ' స్థానాన్ని వివరిస్తాయి..స్త్రీలపై జరిగే అమానుషాలను ఈ కథలో భీతి గొలిపేలా చిత్రించారు..వాటితో పాటు ముస్తఫా పర్వర్షన్,సంబంధాలూ హింసాత్మకంగా ఉండి చదవడం కాస్త కష్టంగా అనిపించింది..చివరగా మూలాలను పెకలించివేసే దిశగా సాగుతున్న ఆధునికీకరణ,సంస్కృతుల మేళవింపులూ,వలసవాదాలూ పురోగమనం వైపో లేక తిరోగమనం వైపో పాఠకుల్నే తేల్చుకోమంటారు తాయెబ్..కాలాలు మారి ఆధిపత్యాలు చేతులు మారినా తన అస్థిత్వపు మూలాల్ని వదల్లేని సగటు మనిషి అంతఃసంఘర్షణకు,తాయెబ్ తన కలంతో జీవం పోశారు..దీన్ని అరబిక్ నుండి Denys Johnson -Davies ఇంగ్లీషులోకి అనువదించారు..
పుస్తకం తొలి పేజీల్లో ఈ వాక్యాలు,మనిషికి తన మూలాలతో ఉన్న సంబంధాన్ని చూపిస్తాయి..
I listened intently to the wind: that indeed was a sound well known to me, a sound which in our village possessed a merry whispering — the sound of the wind passing through palm trees is different from when it passes through fields of corn. I heard the cooing of the turtle-dove, and I looked through the window at the palm tree standing in the courtyard of our house and I knew that all was still well with life. I looked at its strong straight trunk, at its roots that strike down into the ground, at the green branches hanging down loosely over its top, and I experienced a feeling of assurance. I felt not like a storm-swept feather but like that palm tree, a being with a background, with roots, with a purpose.
I hear a bird sing or a dog bark or the sound of an axe on wood — and I feel a sense of stability; I feel that I am important, that I am continuous and integral. No, I am not a stone thrown into the water but seed sown in a field.
నేరేటర్ ను వెంటాడే ముస్తఫా వ్యక్తిత్వం...
Occasionally the disturbing thought occurs to me that Mustafa Sa’eed never happened, that he was in fact a lie, a phantom, a dream or a nightmare that had come to the people of that village one suffocatingly dark night, and when they opened their eyes to the sunlight he was nowhere to be seen.
ముస్తఫాకు యురోపియన్ స్త్రీలతో ఉన్న సంబంధాలను నిర్వచించే క్రమాన్ని వలసవాదానికి ఒక మెటాఫోర్ గా వాడారు తాయెబ్..
I wasn’t so much concerned with her love for the world, or for the cloud of sadness that crossed her face from time to time, as I was with the redness of her tongue when she laughed, the fullness of her lips and the secrets lurking in the abyss of her mouth. I pictured her obscenely naked as she said: “Life is full of pain, yet we must be optimistic and face life with courage."
A tree grows simply and your grandfather has lived and will die simply. That is the secret. You are right, my lady: courage and optimism. But until the meek inherit the earth, until the armies are disbanded, the lamb grazes in peace beside the wolf and the child plays water-polo in the river with the crocodile, until that time of happiness and love comes along, I for one shall continue to express myself in this twisted manner.
ఈ క్రింది వాక్యాలు ఈ కథలోని ఆత్మను పట్టి చూపిస్తాయి..
I would imagine the faces over there as being brown or black so that they would look like the faces of people I knew. Over there is like here, neither better nor worse. But I am from here, just as the date palm standing in the courtyard of our house has grown in our house and not in anyone else’s. The fact that they came to our land, I know not why does that mean that we should poison our present and our future? Sooner or later they will leave our country just as many people throughout history left many countries. The railways, ships, hospitals, factories and schools will be ours and we’ll speak their language without either a sense of guilt or a sense of gratitude. Once again we shall be as we were — ordinary people — and if we are lies we shall be lies of our own making.
కథ,కథనం కంటే ఈ పుస్తకంలో అమితంగా ఆకట్టుకున్న విషయం తాయెబ్ శైలి..ముఖ్యంగా ఒక సందర్భాన్ని వివరించే క్రమంలో ప్రకృతిని అందులో భాగంగా చేసుకునే విధానం చాలా బావుంది...
When I emerged from Mustafa Sa’eed’s house that night the waning moon had risen to the height of a man on the eastern horizon and that I had said to myself that the moon had had her talons clipped. I don’t know why it looked to me as if the moon’s talons had been clipped.
A stone’s throw from the Equator, with a bottomless historical chasm separating the two of them.
I am South that yearns for the North and the ice.
సూడాన్ సంస్కృతిని కలుషితం చేసిన 'యూరోపియన్ సంస్కృతి మోసుకొచ్చిన వ్యాధి'...
The ships at first sailed down the Nile carrying guns not bread, and the railways were originally set up to transport troops; the schools were started so as to teach us how to say “Yes" in their language. They imported to us the germ of the greatest European violence, as seen on the Somme and at Verdun, the like of which the world has never previously known, the germ of a deadly disease that struck them more than a thousand years ago.
ముస్తఫా గదిని వర్ణిస్తూ,
This room is a big joke — like life. You imagine it contains a secret and there’s nothing there. Absolutely nothing.’
ముస్తఫా అంతరంగం..
I remember his saying that before passing sentence on him at the Old Bailey the judge had said, ‘Mr Sa’eed, despite your academic prowess you are a stupid man. In your spiritual make-up there is a dark spot, and thus it was that you squandered the noblest gift that God has bestowed upon people — the gift of love.’
‘Everything which happened before my meeting her was a premonition; everything I did after I killed her was an apology; not for killing her, but for the lie that was my life.
"This Mustafa Sa’eed does not exist. He’s an illusion, a lie. I ask of you to rule that the lie be killed."
 |
| Image courtesy Google |
విపరీత మనస్తత్వం ముందు ఓడిపోయి,చివరకు జైలు పాలవుతాడు..కానీ విడుదలైన తరువాత తన మూలాలను వెతుక్కుంటూ వాద్ హమీద్ చేరి అక్కడ వ్యవసాయం చేసుకుంటూ భార్య హోస్నా,ఇద్దరు పిల్లలతో సర్వ సాధారణ జీవితాన్ని గడుపుతుంటాడు..
ఇందులో ముస్తఫా,కథకుడూ ఇద్దరూ ఒకే సమస్యకు రెండు పార్శ్వాలు..వాళ్ళిద్దరూ మనకు పాశ్చాత్య సంస్కృతిలోంచి వేళ్ళూనుకున్న మేధావి వర్గానికి ప్రతినిధుల్లా కనిపిస్తారు..ఎటొచ్చీ వలసవాదపు తాకిడిలో కొట్టుకుపోకుండా ఉండటానికి ముస్తఫా ఎన్నుకున్న మార్గం హింసాత్మకమైన తిరుగుబాటైతే,కథకుడు కనీసం తన సొంత గడ్డ మీద కూడా మూఢ సంప్రదాయవాదాన్ని ఎదుర్కోలేని విఫలమైన వ్యక్తిగా మిగిలిపోతాడు..యువతరం కోసం ఆధునికత రంగులు పులుముకున్నా జాతి మూలాల్లో పేరుకున్న జాడ్యాలను ప్రక్కన పెట్టలేని వాద్ హమీద్ పెద్దలు,గ్రామస్థులు ముస్తఫా భార్య హోస్నాకు జరిగిన దారుణాన్ని ఖండించకపోవడం,వాద్ రయీస్ దుర్మార్గానికి కొమ్ముకాయడం ఇందులో సమాంతరంగా నడిచే మరో కథ..ముస్తఫా,కథకుడూ ఇద్దరు కూడా రెండు సమాజాల్లోనూ భాగమైనప్పటికీ కలోనైజేషన్,ఓరియెంటలిజం చేతుల్లో పావుల్లా మారతారు,వారి విద్య,వివేకాలు స్వదేశానికి మేలు చెయ్యడంలో ఘోరంగా విఫలమవుతాయి..ఈ పుస్తకంలో రచయితతో ప్రయాణం కాసేపు నైలు నదీ తీరాన నడకలా ఉంటే,మరోసారి మంచు కురిసే యురోపియన్ వీధుల్లో వ్యాహ్యాళిలా ఉంటుంది..నైలు నది వరదలో సమయంలో ముస్తఫా హఠాన్మరణం (మరణించాడో లేదో ఖచ్చితంగా తెలీదు,అదొక ఊహాగానం) నేరేటర్ ని 'ముస్తఫా' అనే అబద్ధాన్ని తేటతెల్లం చేసే మార్గంలో నడిపిస్తుంది..
ఇందులో వాద్ హమీద్ గ్రామాన్ని పెత్తందారీ వ్యవస్థ చేతుల్లో నలిగిన సమాజానికి ఒక చిన్న ఉదాహరణగా చిత్రిస్తారు..అరబ్ సంస్కృతిలో పురుషాధిక్య వ్యవస్థను వివరిస్తూ స్త్రీలను గాడిదలతో పోల్చడం,సంప్రదాయం పేరుతో వారిపై జరిగే లైంగిక దాడులను సమర్ధించడం లాంటివి ఆ సమాజంలో 'స్త్రీ' స్థానాన్ని వివరిస్తాయి..స్త్రీలపై జరిగే అమానుషాలను ఈ కథలో భీతి గొలిపేలా చిత్రించారు..వాటితో పాటు ముస్తఫా పర్వర్షన్,సంబంధాలూ హింసాత్మకంగా ఉండి చదవడం కాస్త కష్టంగా అనిపించింది..చివరగా మూలాలను పెకలించివేసే దిశగా సాగుతున్న ఆధునికీకరణ,సంస్కృతుల మేళవింపులూ,వలసవాదాలూ పురోగమనం వైపో లేక తిరోగమనం వైపో పాఠకుల్నే తేల్చుకోమంటారు తాయెబ్..కాలాలు మారి ఆధిపత్యాలు చేతులు మారినా తన అస్థిత్వపు మూలాల్ని వదల్లేని సగటు మనిషి అంతఃసంఘర్షణకు,తాయెబ్ తన కలంతో జీవం పోశారు..దీన్ని అరబిక్ నుండి Denys Johnson -Davies ఇంగ్లీషులోకి అనువదించారు..
పుస్తకం తొలి పేజీల్లో ఈ వాక్యాలు,మనిషికి తన మూలాలతో ఉన్న సంబంధాన్ని చూపిస్తాయి..
I listened intently to the wind: that indeed was a sound well known to me, a sound which in our village possessed a merry whispering — the sound of the wind passing through palm trees is different from when it passes through fields of corn. I heard the cooing of the turtle-dove, and I looked through the window at the palm tree standing in the courtyard of our house and I knew that all was still well with life. I looked at its strong straight trunk, at its roots that strike down into the ground, at the green branches hanging down loosely over its top, and I experienced a feeling of assurance. I felt not like a storm-swept feather but like that palm tree, a being with a background, with roots, with a purpose.
I hear a bird sing or a dog bark or the sound of an axe on wood — and I feel a sense of stability; I feel that I am important, that I am continuous and integral. No, I am not a stone thrown into the water but seed sown in a field.
నేరేటర్ ను వెంటాడే ముస్తఫా వ్యక్తిత్వం...
Occasionally the disturbing thought occurs to me that Mustafa Sa’eed never happened, that he was in fact a lie, a phantom, a dream or a nightmare that had come to the people of that village one suffocatingly dark night, and when they opened their eyes to the sunlight he was nowhere to be seen.
ముస్తఫాకు యురోపియన్ స్త్రీలతో ఉన్న సంబంధాలను నిర్వచించే క్రమాన్ని వలసవాదానికి ఒక మెటాఫోర్ గా వాడారు తాయెబ్..
I wasn’t so much concerned with her love for the world, or for the cloud of sadness that crossed her face from time to time, as I was with the redness of her tongue when she laughed, the fullness of her lips and the secrets lurking in the abyss of her mouth. I pictured her obscenely naked as she said: “Life is full of pain, yet we must be optimistic and face life with courage."
A tree grows simply and your grandfather has lived and will die simply. That is the secret. You are right, my lady: courage and optimism. But until the meek inherit the earth, until the armies are disbanded, the lamb grazes in peace beside the wolf and the child plays water-polo in the river with the crocodile, until that time of happiness and love comes along, I for one shall continue to express myself in this twisted manner.
ఈ క్రింది వాక్యాలు ఈ కథలోని ఆత్మను పట్టి చూపిస్తాయి..
I would imagine the faces over there as being brown or black so that they would look like the faces of people I knew. Over there is like here, neither better nor worse. But I am from here, just as the date palm standing in the courtyard of our house has grown in our house and not in anyone else’s. The fact that they came to our land, I know not why does that mean that we should poison our present and our future? Sooner or later they will leave our country just as many people throughout history left many countries. The railways, ships, hospitals, factories and schools will be ours and we’ll speak their language without either a sense of guilt or a sense of gratitude. Once again we shall be as we were — ordinary people — and if we are lies we shall be lies of our own making.
కథ,కథనం కంటే ఈ పుస్తకంలో అమితంగా ఆకట్టుకున్న విషయం తాయెబ్ శైలి..ముఖ్యంగా ఒక సందర్భాన్ని వివరించే క్రమంలో ప్రకృతిని అందులో భాగంగా చేసుకునే విధానం చాలా బావుంది...
When I emerged from Mustafa Sa’eed’s house that night the waning moon had risen to the height of a man on the eastern horizon and that I had said to myself that the moon had had her talons clipped. I don’t know why it looked to me as if the moon’s talons had been clipped.
A stone’s throw from the Equator, with a bottomless historical chasm separating the two of them.
I am South that yearns for the North and the ice.
సూడాన్ సంస్కృతిని కలుషితం చేసిన 'యూరోపియన్ సంస్కృతి మోసుకొచ్చిన వ్యాధి'...
The ships at first sailed down the Nile carrying guns not bread, and the railways were originally set up to transport troops; the schools were started so as to teach us how to say “Yes" in their language. They imported to us the germ of the greatest European violence, as seen on the Somme and at Verdun, the like of which the world has never previously known, the germ of a deadly disease that struck them more than a thousand years ago.
ముస్తఫా గదిని వర్ణిస్తూ,
This room is a big joke — like life. You imagine it contains a secret and there’s nothing there. Absolutely nothing.’
ముస్తఫా అంతరంగం..
I remember his saying that before passing sentence on him at the Old Bailey the judge had said, ‘Mr Sa’eed, despite your academic prowess you are a stupid man. In your spiritual make-up there is a dark spot, and thus it was that you squandered the noblest gift that God has bestowed upon people — the gift of love.’
‘Everything which happened before my meeting her was a premonition; everything I did after I killed her was an apology; not for killing her, but for the lie that was my life.
"This Mustafa Sa’eed does not exist. He’s an illusion, a lie. I ask of you to rule that the lie be killed."
No comments:
Post a Comment