Saturday, April 1, 2023

First Love / My Phantoms - Gwendoline Riley

ఆధునిక సమాజంలో మనిషి ఒక సంఘజీవిగా ప్రపంచంతో చేసే యుద్ధాలకంటే  తనతో తాను చేసే యుద్ధాలే ఎక్కువ. ఈ యుద్ధంలో  గెలుపోటముల్లో ఏది దక్కినా వాటి తాలూకూ గాయాలు మాత్రం అతడి మనసుపై శాశ్వతమైన చిహ్నాలుగా మిగిలిపోతాయి. ఇక్కడ వార్ హీరో అయినా, విక్టిమ్ అయినా, క్యాజువాలిటీ అయినా అన్నీ తానే. వ్యక్తి కేంద్రంగా రూపాంతరం చెందుతున్న సంస్కృతిలో ఆధ్యాత్మికత, తాత్వికతలు సమూలంగా అంతరించిపోతుండగా మనిషిని అన్నివిధాలా పట్టి ఉంచే కేంద్రం పూర్తిగా కనుమరుగైపోయింది. పర్యవసానంగా మనిషి తన శారీరక, మానసిక సంతులనం కోల్పోయి తనను తాను రక్షించుకునే ప్రయత్నాలు మొదలుపెట్టాడు. ఒకనాడు సత్యాన్వేషణలోనో, ఆత్మసాక్షాత్కారం దిశగానో గడిపే జీవితాలు నేడు కనీసపు నైతిక విలువలకు కట్టుబడడానికే తడబడుతూ సర్వైవల్ దిశగా ప్రయాణిస్తున్నాయి.

Image Courtesy Google

పిల్లలకు ఆదర్శంగా ఉంటూ, మార్గదర్శకత్వం చెయ్యవలసిన పెద్దలే తెగిన గాలిపటాల్లా జీవితాంతం తప్పటడుగులు వేస్తూనో, వేసిన అడుగులను సరిదిద్దుకుంటూనో గడిపేస్తూ తర్వాతి తరంపై నిర్దాక్షిణ్యంగా ఆ భారాన్ని మోపుతున్నారు. తత్ఫలితంగా తరువాతి తరం ట్రామాల బారిన పడుతోంది. అందుచేత ఇది ట్రామా కథల కాలం. సాహిత్యపు దారులు పునరుజ్జీవన కాలం నుండీ, రొమాంటిక్, విక్టోరియన్, జార్జియన్ దశల మీదుగా ప్రపంచ యుద్ధాలూ, అస్తిత్వవాదాలూ, ఐడెంటిటీ నిర్వచించుకోడాలూ అయిపోయాక, మోడరనిస్ట్, పోస్ట్ మోడరనిస్టు సాహిత్యాన్ని కూడా దాటుకుని ట్రామా కథల కాలానికి చేరుకున్నాయి. 

బ్రిటిష్ రచయిత్రి గ్వెండోలిన్ రిలే రచనలు 'ఫస్ట్ లవ్', 'మై ఫాంటమ్స్' , ఈ రెండూ ఈ కోవకి చెందిన [ ట్రామాలను ఆధారంగా చేసుకున్న] రచనలే. ఈ మధ్య సమకాలీన సాహిత్యానికి సాధ్యమైనంత దూరంగా ఉంటున్న నాకు ఇటీవల NYRB ప్రచురించిన గ్వెండోలిన్ రిలే పుస్తకాల కవర్లు ఆకర్షణీయంగా కనిపించాయి. అదేంటో ఇంతకాలమైనా కొన్నిసార్లు కవర్లు చూసి కథలు చదివే అలవాటు ఇంకా పోవడంలేదు. :) అసలు ఎవరీ రచయిత్రి అని రిలే గురించిన వివరాల కోసం చూడగా న్యూయార్క్ రివ్యూస్ తో పాటు అనేక ప్రముఖ పత్రికల్లో ఆమె రచనల పై అనేక రివ్యూలు కనిపించాయి. సమీక్షలూ, విమర్శలూ చదివి పుస్తకాలు చదివే అలవాటెటూ లేదు గనుక నేరుగా ఆవిడ రచనలే చదవడం మొదలుపెట్టాను. మందకొడి వచనాన్ని బట్టి రిలే శైలి నేను మునుపు చదివిన హెలెన్ మాక్ డోనాల్డ్, ఒట్టెస్సా మోష్ఫెగ్, శాలీ రూనీ, ఆన్ ప్రాట్చెట్ వంటి రచయిత్రుల శైలిని గుర్తుకు తెచ్చింది. 

ఫస్ట్ లవ్ : 

ఒక మనిషి బాల్యం వారు పెరిగి పెద్దయ్యాక వారి మానవ సంబంధాలపై, ముఖ్యంగా సన్నిహిత సంబంధాలపై తీవ్రమైన ప్రభావాన్ని చూపిస్తుందంటారు. తల్లిదండ్రుల విచ్ఛిన్నమైన వివాహానికి తండ్రి హింసాత్మక ప్రవృత్తి తోడై  ప్రేమ, ఆదరణ కరువైన నెవ్ బాల్యం చైల్డ్ అబ్యూజ్  బారినపడి నలిగిపోతుంది. వదిలించుకోవడం వీలుకాని చేదు బాల్యం తాలూకూ నీడలు నెవ్ వ్యక్తిగత జీవితంలో అనేక సందర్భాల్లో మళ్ళీ మళ్ళీ మేమున్నామంటూ ఉపరితలంపైకి వస్తూనే ఉంటాయి. అవి ఆమె సన్నిహిత సంబంధాలను ప్రభావితం చెయ్యడం ఈ కథలో ప్రతిచోటా కనిపిస్తుంది. కథలో నెవ్ బాల్యాన్నీ, వర్తమానాన్నీ, తల్లితో ఆమెకున్న సంక్లిష్టమైన సంబంధాన్నీ బ్యాక్ టు బ్యాక్ చెప్పుకుంటూ రావడం వల్ల, ఈ సారూప్యతలు మరింత స్పష్టంగా కనిపిస్తాయి. ఉదాహరణకు ఆమె భర్త ఎడ్విన్ లోనూ, ఆమె తండ్రిలోనూ స్వాభావికమైన పొంతనలు అనేకం చూస్తాం. భర్త ఎడ్విన్ లో తండ్రి ఛాయలు ఇలాంటి వాక్యాల్లో తేటతెల్లంగా కనిపిస్తాయి. "But I would have been devalued whatever I’d said. That’s what I felt then. That he had a picture of me that he needed to deface. This was how he’d always proceeded, after all: reaching my periphery, meanly maundering there."

నిజానికి ఇటువంటి బాల్యం పెరిగి పెద్దయ్యాకా వారు జీవిత భాగస్వాముల్ని ఎన్నుకోవడంలో కూడా కీలక పాత్ర పోషిస్తుందంటారు. నెవ్ బాల్యం పెద్దయ్యాక ఆమె రొమాంటిక్ రిలేషన్షిప్స్ ని ఏ విధంగా ప్రభావితం చేసిందో తెలియాలంటే ఈ కథ చదవాలి. 

"I find I’ve never given much thought to the future. Beyond that sense of getting away. Derelictions, you see, left and right. Yet here I am." నెవ్ గతం నుండి దూరంగా పారిపోదామని ప్రయత్నిస్తూ మళ్ళీ అదే చోటికి మళ్ళీ మళ్ళీ వెనక్కు వెడుతుంది. ఆమె ఈ క్రమాన్ని దాటుకుని తన అస్తిత్వాన్ని నిలబెట్టుకుంటుందా, లేదా ఆ ప్రవాహంలో పడి తనను తాను కోల్పోతుందా అన్నది మిగతా కథ.

‘I was asking for reassurance. I’m not your father. He’s the one who belittled you, all right? That’s what I’m saying, I don’t exist, you don’t hear what I say, what you hear is your father.’

నెవ్ అబ్యూజివ్  తండ్రి గురించి రాస్తూ : 

He was ‘Just a big kid, really,’ Christine said. Well, quite. Somehow he was. A greedy child. A tyrant child. And for fifteen years, every Saturday, my brother and I were laid on to service him. To listen to him. To be frightened by him, should he feel like it. As a child with his toys, he exercised a capricious rule, and as with any little imperator, his rage was hellish were his schemes not reverenced. One wrong word unlatched a sort of chaos. The look in his eyes then! Licensed hatred. The keenest hunger. As the plates were swept off the counter, kicked around the floor. As the sofa was upended, pictures torn from the walls. He had to triumph.

'ఫస్ట్ లవ్' పేరు చూసి ఇదేదో రొమాంటిక్ ప్రేమకథనుకుంటే పప్పులో కాలేసినట్లే. ఈ నవలలో కథానాయకురాలు 'నెవ్' తో బాటు ఆమె తల్లిదండ్రులూ, నెవ్ భర్త ఎడ్విన్, ఆమె మాజీ ప్రియుడు లాంటి మరికొన్ని పాత్రలున్నా కథ ప్రధానంగా పెళ్ళైన జంట నెవ్, ఎడ్విన్ ల చుట్టూనే తిరుగుతుంది. కథంతా నెవ్ గళంలో వారి మధ్య జరిగే సంభాషణల ఆధారంగానే చెప్తారు. ఈ కథ విషయంలో పాత్రల మంచిచెడ్డలను విశ్లేషించేపని రచయిత్రి తన భుజస్కంధాల మీదకెత్తుకోకపోవడం నాకు బాగా నచ్చింది. కథకు ఒక నిర్ధిష్టమైన కేంద్ర బిందువు గానీ, సన్నివేశాలకు స్పష్టమైన మొదలూ-తుదా గానీ లేకుండా లివింగ్ రూమ్ బుక్ షెల్ఫ్ దగ్గరో, బెడ్ రూమ్ కిటికీ ప్రక్కనో మొదలయ్యే సన్నివేశాలు రేమండ్ కార్వర్ కథ చెప్పే విధానాన్ని పలుమార్లు గుర్తుకు తెచ్చాయి.

పుస్తకం నుండి కొన్ని వాక్యాలు : 

Edwyn likes to say that ‘When people are done with each other, they’re done with each other.’ ‘People are a lot less interested in each other than you seem to think,’ he says.

It wasn’t that I imagined myself the only one being ‘reached out’ to, incidentally. There was a vacancy, that’s what I had to assume, and I knew him: he’d want to feel he was being fair.

People we’ve loved, or tried to: how to characterize the forms they assume? Michael sounded like a teenage girl, here, I thought—the queenish self-regard, the untroubled belief in his ability to coax, to blandish. That said, he didn’t seem insincere, so I tried to be honest, too.

I couldn’t blame him, and that’s what I’d lived with. Shame. Consequences. I believed—I believe, strongly—in both of those things. To what end, I wondered, did he think I’d want to buy in to his fiction? To a rewrite from Mr Reaching Out, Mr Reconnect? Some people will assume that we’re all up for a flattering fantasy. I didn’t like him, when I thought of that. 

I’d always had to affect such cool around his girlfriends, fiancées, when he’d brought them up, artlessly, full of carefree, saccharine sympathy for a hurt which I never expressed. He felt no such compunction, clearly. I have thought, sometimes, that there should be more to getting along with people than negotiating with this jumpy primordial goo. But no—there often isn’t. I back-pedalled a little.

Considering one’s life requires a horribly delicate determination, doesn’t it? To get to the truth, to the heart of the trouble. You wake and your dreams disband, in a mid-brain void. At the sink, in the street, other shadows crowd in: dim thugs (they are everywhere) who’d like you never to work anything out.

You read constantly, don’t you? Has none of this ever made you consider, or allow, or admit, that people can represent something other than an opponent to you? That people can operate from motives other than wanting to harm you or laugh at you or belittle you?’

I like the affection between us, but don’t kid me that it’s about love. It’s about need for love. If you love someone, you don’t want to frighten them or make them more worried than they have to be.’

-----------------------------------------------------------------------------------------------

My Phantoms :

'మై ఫాంటమ్స్' కథ కూడా చైల్డ్హుడ్ అబ్యూజ్ తో బాటు తల్లిదండ్రులతో పిల్లలకుండే సంక్లిష్టమైన సంబంధాల ఆధారంగా రాసిన కథ. పిల్లలు పెరిగి పెద్దయినా వాళ్ళను వదలక వెన్నంటే ఉండే బాల్యపు చీకటి నీడల్ని చర్చిస్తుందీ కథ. ఎమోషనల్ ఇంటిమసీకి పిల్లలకు సైతం అవకాశం ఇవ్వని వ్యక్తిత్వంతో బాటు రెండు విచ్ఛిన్న వివాహాలు హెలెన్ (హెన్) ను సంక్లిష్టమైన వ్యక్తిగా నిలబెడతాయి. చివరి దశలో క్యాన్సర్ బారినపడిన పడ్డ తల్లి హెలెన్ తో వివిధ దశల్లో తన సంబంధాన్ని గుర్తుచేసుకుంటూ ఆమె కూతురు బ్రిడ్జెట్ చెప్పే అనుభవాల సమాహారమే ఈ పుస్తకం. ‘My mother’s had two terrible husbands, yes. She’s on the lookout for a third.’ అనే బ్రిడ్జెట్ మాటలు ఆమె తల్లిని గురించి పలు విషయాలు చెప్పకనే చెబుతాయి.
"My mother loved rules. She loved rules and codes and fixed expectations. I want to say – as a dog loves an airborne stick. Here was unleashed purpose. Freedom, of a sort. Here too was the comfort of the crowd, and of joining in. Of not feeling alone and in the wrong." 

"In conversation – or attempted conversation – her sights seemed set on a similar prize. She enjoyed answering questions when she felt that she had the right answer, an approved answer. I understood that when I was very small, and could provide the prompts accordingly. Then talking to her was like a game, or a rhyme we were saying together."
అంటూ తల్లి హెలెన్ వ్యక్తిత్వాన్ని గురించి చెబుతుంది బ్రిడ్జెట్. ఈ కథ చదువుతున్నంతసేపూ పిల్లలకు జన్మనివ్వడం మాత్రమే వారిని తల్లిదండ్రులను చెయ్యదనే సత్యం పదే పదే గుర్తుకొస్తూనే ఉంటుంది. ఈ కథలో వివాహ వైఫల్యాలూ, వ్యక్తిగతంగా కూడా ఎటువంటి క్రమశిక్షణా, సెల్ఫ్ కంట్రోల్  లేని గాలివాటు జీవితాలూ భవిష్యత్తులో పిల్లలపై ఎటువంటి ప్రభావాన్ని చూపిస్తాయో పలు సంభాషణల ద్వారా చూపించే ప్రయత్నం చేస్తారు రచయిత్రి. ఆధునిక జీవనంలో మారుతున్న ప్రాధాన్యతలతో కుటుంబ వ్యవస్థ మెల్లిగా కనుమరుగైపోతుండగా నేడు పలు మానసిక, శారీరక సమస్యలకు మూలాలు అస్తవ్యస్తమైన కుటుంబ వ్యవస్థ నుండి వ్రేళ్ళూనుకుని ఉన్నాయన్న వాస్తవాన్ని మరోసారి రుజువు చేస్తుందీ కథ.

"సమకాలీన సాహిత్యం మనకెందుకూ హాయిగా క్లాసిక్స్ చదువుకోకా" అనుకున్న ప్రతీసారీ ఏదో ఒక కొత్త పుస్తకమో, కొత్త రచయిత్రో తారసపడతారు. మళ్ళీ ఒకసారి ప్రయత్నించి చూద్దామనే ఆశ చివురిస్తుంది. అందులోనూ న్యూయార్క్ రివ్యూ బుక్స్ వాళ్ళు ఆకాశానికి ఎత్తుతున్నారంటే, ఇందులో ఖచ్చితంగా ఏదో విషయం ఉండే ఉంటుంది అని మరో గుడ్డి నమ్మకం. ఈ రెండు పుస్తకాల్లో క్రాఫ్ట్ గురించి మాట్లాడుకోడానికి పెద్దగా నాకేమీ కనపడలేదు. నిత్యం జరిగే సంభాషణల్లో కథను చాలా సాధారణంగా చెప్పుకొచ్చారు రచయిత్రి. ఏదేమైనా వాస్తవానికి అద్దంపట్టడమే సాహిత్యం యొక్క లక్ష్యం అనుకుంటే రచయిత్రి లక్ష్యం నెరవేరినట్టేననిపించింది.

పుస్తకం నుండి మరి కొన్ని వాక్యాలు : 
My mother left my father before I was two. My mother had no friends when I was small. There were no phone calls or evenings out; no visitors to the house except my grandmother, who came every couple of weeks to tidy up and clean.

I also thought my mother might enjoy the ‘joining in’ aspect of reading them; I knew she’d seen newspaper articles – Guardian articles – about the phenomenon; about ‘Ferrante fever’. When I was reading them, she’d asked me, ‘Have you got “Ferrante fever”?’ ‘And how!’ I’d replied. She would like, I thought, to be part of a phenomenon.

It just quickly became obvious that she wasn’t going to engage with anything that was actually being said. She had a stance, she was sticking to that, and that precluded reacting to what was actually happening. Or experiencing what was actually happening … There was an absolute refusal to do that. It was disorienting. I see what you mean about that. When she appeared to react, these weren’t reactions at all, were they? But her performing what she thinks she is. Or what she has decided she is. So the performance was desperately committed but gratingly false.’

1 comment:

  1. ఆంగ్ల సాహిత్యం చదవాలంటే మీ బ్లాగు ఫాలోవర్ని అవ్వాలి.

    ReplyDelete