Wednesday, April 6, 2022

My Evil Mother - Margaret Atwood

'రీడింగ్ బ్లాక్' పేరిట హాయిగా సినిమాలు చూస్తూ రోజులు గడిపేస్తుంటే, ఆట్వుడ్ పుస్తకాలకి 5 స్టార్ రేటింగ్ ఇచ్చానని ఆవిడ తాజాగా రాసిన కథను రికమెండ్ చేస్తూ గుడ్ రీడ్స్ నుంచి గత వారంలో ఒక మెసేజ్ వచ్చింది. అమెజాన్ ప్రైమ్ సభ్యత్వంతోనూ, కిండిల్ అన్లిమిటెడ్ లోనూ ఈ కథ ఉచితంగా చదవవచ్చు అని ఆ మెసేజ్ సారాంశం. 'బిగ్ బ్రదర్' సర్వేలెన్స్ క్రింద మార్కెటింగ్ మాయాజాలంలో బయటపడే అవకాశం లేనంతగా పీకల్లోతు కూరుకుపోయాం :) ఈ ఫిర్యాదులన్నీ ప్రక్కనపెడితే నా విషయంలో ఈ కథ వెంటనే చదవాలనిపించడానికి కారణం ఆ టైటిల్. ఒక సార్వత్రికసత్యంగా భావించే విషయాన్ని సవాలు చేస్తూ 'మై ఈవిల్ మదర్' అనే పేరు పెట్టడం నాలో కాస్త కుతూహలాన్ని రేకెత్తించింది.

Image Courtesy Google

మంచి కథకులకు కథావస్తువు విషయంలో పెద్ద పట్టింపులేమీ ఉండవు. ముడి సరుకు ఏదైనా, ఎంత సాధారణమైనదైనా వాళ్ళ నైపుణ్యంతో దాన్ని చక్కని కథగా మలచగల నేర్పు వాళ్ళకి సహజంగానే అబ్బుతుంది. ఈ కోవలోనే సాధారణమైన తల్లీకూతుళ్ళ మధ్య సమస్యలకు కాస్త మ్యాజికల్ రియలిజం, కొన్ని ఫాంటసీ ఎలిమెంట్స్ జోడించి ఈ కథనల్లారు ఆట్వుడ్. ఈ కథలో నవ్యత ఏదన్నా ఉంటే అది ఆట్వుడ్ శైలీ, కథనం మాత్రమే.

పసితనంలో చందమామను చూపించి గోరుముద్దలు తినిపించినా, గోరింట ఎర్రగా పండితే మంచి మొగుడొస్తాడని నమ్మబలికినా, అల్లరి చెయ్యకుండా బుద్ధిమంతుల్లా ఉంటే శాంటా మంచి మంచి బహుమతులు తెస్తాడని మోసం చేసినా వాటి వెనుక పిల్లలపై తల్లిదండ్రులకు ఉన్న ప్రేమే కారణం. పిల్లల పట్ల వ్యవహరించే విధానాల్లో తేడాలున్నప్పటికీ, మంచి తల్లులూ, చెడ్డ తల్లులూ అంటూ ఉండే అవకాశాలు బహు అరుదు. ఎటొచ్చీ యుక్తవయస్సు పిల్లల్ని అదుపు చెయ్యవలసివచ్చినప్పుడు కొంత తెచ్చిపెట్టుకున్న కాఠిన్యంతో బాటుగా కొన్నిసార్లు దండనలూ తప్పవు. ఆ ప్రయత్నంలో చాలాసార్లు వాళ్ళ దృష్టిలో విలన్లుగా మిగిలిపోయే తల్లుదండ్రులు ఎంతమందో ! అందులోనూ ఈ కథలో తల్లిలా భర్త సహకారం లేకుండా ఒంటరిగా కూతుర్ని  పెంచాల్సి వచ్చినప్పుడు అది అడుగడుగునా కత్తిమీద సాములా ఉంటుంది.

You’re so evil,” I said to my mother. I was fifteen, the talk-back age.

“I take that as a compliment,” she said. “Yes, I’m evil, as others might define that term. But I use my evil powers only for good.”

అంటూ తల్లీ కూతుళ్ళ మధ్య సాధారణమైన సంభాషణతో కథ మొదలవుతుంది. కానీ ఈ కథలో తల్లి కాస్త భిన్నమైన వ్యక్తిత్వం కలిగిన స్త్రీ. దివ్యదృష్టితో పాటు తాంత్రికవిద్యల్లో కూడా ప్రవేశం ఉన్న మనిషిగా ఇరుగుపొరుగు వారు ఆమెపై దుష్ప్రచారాలు చేస్తూ, తిరస్కారభావంతో వ్యవహరిస్తూ ఉంటారు. ఆ ప్రభావంతోనే అందరికంటే భిన్నంగా ఉన్న తల్లిని ఆమోదించడానికి అవసరమయ్యే పరిపక్వతలేని 15 ఏళ్ళ కూతురు సైతం క్రమంగా తల్లిపట్ల ద్వేషం పెంచుకుంటుంది. నిజమే కదా ! Avenging a toad. Pointing at a tree. Who could handle that kind of thing, in a mother ? 

కూతురు ఒక సందర్భంలో, Don’t you care what they say about you?” అని తల్లిని నిలదీస్తే , "Why would I care about the tittle-tattle of the uninformed? Ignorant gossip.” అని తాపీగా సమాధానమిచ్చి, ఏమీ పట్టనట్లు మళ్ళీ తనపనిలో మునిగిపోతుందామె. ఈ కథలో పంతం, పట్టుదల, ఆత్మవిశ్వాసం మేళవింపుగా ఉండే శక్తివంతమైన స్త్రీగా ఆమె కనబడుతుంది. ఆమె భిన్నమైన ఆలోచనలూ, తాను నమ్మిన విలువల విషయంలో ఇతరుల ఆమోదం కోసం ఎదురుచూడని తెగువా, సామజిక చట్రంలో ఇమడాలని ప్రయత్నించకపోవడం వంటివి ఆమెను ఉలిపికట్టెగా మారుస్తాయి. ఆట్వుడ్ ఈ కథలో ఆమెను తనకేం కావాలో స్పష్టంగా తెలిసిన పరిణితి చెందిన పాత్రగా చాలా ప్రేమగా చిత్రించారనిపిస్తుంది. 

కానీ జీవితం పట్ల ఆమెకున్న స్పష్టత ఆమె చుట్టూ ఉన్నవారిని కలవరపెడుతుంది. 'Know it alls' తో సహజీవనం ఎంత కష్టమో కదా ! “It’s hard living with someone who’s always right. Even when it turned out that she was. It can be . . . alarming.” అని ఆమె కూతురు ఆమె గురించి చెప్పే వాక్యాలను చదివినప్పుడు ఆట్వుడ్ వచనంలో సరళత్వం మాటున దాచేసిన లోతుల్ని గమనించకుండా ఉండలేం.

కొన్ని సంభాషణల మధ్యలో అలవోకగా దొర్లే,

"only the wild ones had souls "

“They may not like me, but they respect me. Respect is better than like.”

She said that wanting to be liked was a weakness of character. లాంటి  వాక్యాలు ఆమె ధృడమైన వ్యక్తిత్వాన్ని పాఠకులకు పూర్తి వెలుగులో చూపిస్తాయి.

ఎడ్డెమంటే తెడ్డెమంటూ మాటకు మాట ఎదురు చెప్పే కూతుర్ని తన మానవాతీత శక్తులతో భయపెట్టీ, బుజ్జగించీ తన దారికి తెచ్చుకునే ఆ అమ్మ కథా, అటువంటి తల్లి నీడలోంచి ఎప్పుడు బయటపడతానా అని  నిరంతరం ప్రయత్నించే కూతురి కథా ఎటువంటి ముగింపు తీసుకుందో తెలియాలంటే ఈ పుస్తకం చదవండి. అక్కడక్కడా ఆట్వుడ్ మార్కు హాస్యం, వ్యంగ్యం తళుక్కుమనే ఈ కథ ఒక మినీ మ్యాజిక్. కొన్ని చోట్ల చెప్పీ చెప్పకుండా వదిలేసే చిన్న చిన్న వివరాలు మిస్టరీగా మారి పాఠకులతో ఆత్రంగా పేజీలు తిప్పిస్తాయి. ఈ కథ గురించి ఇంతకుమించి చెబితే ఆ అనుభవం నుండి మిమ్మల్ని దూరం చేసినట్లవుతుంది. అందువల్ల ఇంతటితో ముగిస్తాను. హ్యాపీ రీడింగ్. :)

పుస్తకం నుండి మరికొన్ని వాక్యాలు, 

“Who says you need eyes for seeing?”

“Where’s your father?” was annoying, but “Who’s your father?” was insulting.

My mother and I had had a major breach after the birth of the first one: she’d come to the maternity ward while I was in labor, bearing a gift of something orange in a jar for me to rub on my stretch marks, and announced that she wanted to cook the placenta so I could eat it.

And so I come to the end. But it’s not the end, since ends are arbitrary. I’ll close with one more scene.

2 comments: