The Thing Around Your Neck - Chimamanda Ngozi Adichie

Image courtesy Google

విదేశీయులను అందునా నల్లజాతీయులను ప్రతినాయకులుగా చూపిస్తూ ఈ మధ్య తరచూ వస్తున్న సినిమాల ప్రభావమో ఏంటో గానీ నైజీరియా అనగానే నాకు వెంటనే గుర్తొచ్చే విషయాలు ఒకటి ఆయుధాలు చేతపట్టుకుని తిరిగే యువత లేదా డ్రగ్స్ ..అలాంటిది ఆ దేశపు సాహిత్యం అంటే హింస ప్రధానాంశంగా ఉండే కథలేమో అని కొన్ని preconceived notions తో నైజీరియన్ రచయిత్రి Chimamanda Ngozi Adichie రాసిన 'The Thing Around Your Neck' చదవడం మొదలు పెట్టాను..మొత్తం 12 కథలతో కూడిన ఈ పుస్తకాన్ని 2009 లో ప్రచురించారు..

థర్డ్ వరల్డ్ కంట్రీ గా పిలవబడే నైజీరియా దేశపు సంస్కృతీ-సంప్రదాయాలు,రాజకీయ సామాజిక పరిస్థితులు,ఆచార వ్యవహారాల చుట్టూ అల్లుకున్న ఈ కథలు,తమ ఉనికిని చాటుకునే నైజీరియన్ల మానసిక సంఘర్షణలకు అద్దం పడతాయి..కథలన్నీ నైజీరియాలోని Nsukka,Lagos లాంటి ప్రాంతాలలో రూపుదిద్దుకుంటాయి..అన్ని కథల్లోనూ నేరేటర్/ముఖ్యపాత్ర ఒక యువతిది కావడం,ఆమె స్వస్థలం నైజీరియా కావడం వల్ల ఈ కథల్ని రచయిత్రి స్వీయానుభవాల ఆధారంగా రాశారా అనిపిస్తాయి..కథల్లో పాత్రలన్నీ ఇంగ్లీష్ లో మాట్లాడినప్పటికీ మధ్య మధ్యలో వారి వ్యావహారిక భాష 'Igbo' లోని చిన్న చిన్న పదాలను,వాక్యాలను ఉపయోగిస్తూ ఉంటాయి..ఉదాహరణకు,ఒక చోట 'neighbors began to troop in to say ndo' అని రాస్తారు..ఈ 'ndo' ఏమిటని గూగుల్ చేస్తే  Igbo లో ndo అంటే  I'm sorry/sympathize with అట..ఇలాంటి నైజీరియా పదప్రయోగాలు దాదాపు అన్ని కథల్లోనూ కనిపిస్తాయి..Igbo తో పాటు ఇతర నైజీరియా వ్యావహారిక భాషలైన Yoruba,pidgin,Hausa లాంటి భాషల గురించిన ప్రస్తావన కూడా ఉంటుంది..

ఏ జాతి వారైనా,ఏ ప్రాంతం వారైనా అవకాశాలను అందిపుచ్చుకునే క్రమంలో ప్రపంచంలో ఏ మూలకు వెళ్ళి జీవించాల్సొచ్చినా మనుషులు అహరహం తమ అస్తిత్వం కాపాడుకునే యత్నంలోనే ఉంటారు..తమ ఉనికిలో భాగమైన తమ సంస్కృతీ,సంప్రదాయాల్ని సాధ్యమైనంత తమతో పాటే ఉంచుకుంటూ ముందుకుసాగే ప్రయత్నం చేస్తారు..ఆకలిదప్పులతో,చదువుకునేందుకు కనీసపు సదుపాయాలు కూడా లేని పేద దేశమైన నైజీరియాలో దుర్భర పరిస్థితుల్లో పుట్టి పెరిగిన ఎందరో యువతీ,యువకులు తమ కలలను సాకారం చేసుకునే క్రమంలో సూపర్ పవర్ దేశమైన అమెరికా చేరి,అక్కడ సంస్కృతిలో ఇమడలేకా,తమ మూలాలు వదిలేసుకోలేకా పడే సంఘర్షణ ఈ కథల్లో అంతర్లీనంగా కనిపిస్తుంది..ముఖ్యంగా అక్కడివారికి అమెరికా చేరే దారుల్ని సుగమం చేసేవి రెండు మార్గాలు ఒకటి క్రైస్తవ మిషనరీలు,రెండు వివాహాలు...

అన్ని కథల్లోకి బాగా ఆకట్టుకున్న తొలి కథ 'Cell One', Nsukka campus లో నివసించే ప్రొఫెసర్ తనయుడు Nnamabia అనే ఒక యువకుడిపై cult సంస్కృతి ప్రభావానికి అద్దం పడుతుంది..ఇందులో ప్రత్యేకత ఏంటంటే Chimamanda మనసుకి హత్తుకునే నేరేషన్ తో కథ పూర్తయ్యే సరికి మనకు తెలీకుండానే Nnamabia తో ఒక అనుబంధం ఏర్పడుతుంది..ఈ కథ ఒక్కటే కాదు,దాదాపు అన్ని కథల్లోని పాత్రలతోనూ మన ప్రమేయం లేకుండానే మనకి ఒక ఎమోషనల్ అటాచ్మెంట్ ఏర్పడిపోతుంది..Imitation అనే మరో కథలో,Nkem అనే స్త్రీ,తన పిల్లలతో అమెరికాలో ఉండగా భర్త Obiora తమ స్వదేశం(నైజీరియా) లో Lagos లోని తన ఇంట్లో వేరే స్త్రీతో జీవిస్తున్నాడని తెలిసి మధనపడే కథ..ఇందులో తమ పిల్లలను ఇంగ్లీషు స్కూళ్ళలో అమెరికన్ సంపన్నుల మధ్య చదివిస్తూ,వారి భవిష్యత్తుకి బంగారు బాటలు వేసే క్రమంలో నైజీరియన్ల మానవసంబంధాలు చిన్నాభిన్నమవ్వడం చూస్తాం..

ఈ క్రింది వాక్యాలు చూస్తే Nkem అమెరికన్ సంస్కృతిని own చేసుకోడానికి పడుతున్న ఇబ్బందిని ఈ విధంగా నర్మగర్భంగా చెప్తారు రచయిత్రి..ఇలాంటి వర్ణనలు పుస్తకంలో చాలానే ఉంటాయి..

Nkem picks up the mask and presses her face to it; it is cold, heavy, lifeless. Yet when Obiora talks about it—and all the rest—he makes them seem breathing, warm.

The arrangers of marriage కూడా ఈ కోవలోకి వచ్చే కథే..ఒక డాక్టర్ ను పెళ్లి చేసుకుని అమెరికాకు వచ్చిన నైజీరియా యువతీ అక్కడ తన భర్తకు ఆల్రెడీ వివాహమైందనీ ,అది కూడా గ్రీన్ కార్డు కోసం నామమాత్రపు వివాహమని తెలిసి కూడా పరిస్థితులతో రాజీపడే కథ..ఇందులో భర్త మనకు ఒక సినిమాలో 'లవంగం' పాత్రని గుర్తు చేస్తాడు..ఆ భర్త అమెరికన్ సంస్కృతిని సొంతం చేసుకునే క్రమంలో Lift ని elevator అనీ / Biscuit ను cookies అనీ / Jug ను pitcher అనీ అనాలని భార్యకు అమెరికన్ ఇంగ్లీష్ నేర్పిస్తూ కరెక్ట్ చేస్తూ ఉంటాడు..

He said oyibo(Foreign) people were like that. If you did something in a different way, they would think you were abnormal, as though their way was the only possible way.

A private experience అనే కథలో నైజీరియా జీవన విధానాన్ని అమెరికన్ శైలి తో పోల్చుకుంటున్న ఒక యువతి,

Because she really belonged to this country now, this country of curiosities and crudities, this country where you could drive at night and not fear armed robbers, where restaurants served one person enough food for three. She does miss home, though, her friends, the cadence of Igbo and Yoruba and pidgin English spoken around her.

Tomorrow Is Too Far,The Headstrong Historian అనే రెండు కథలూ నైజీరియన్ సంస్కృతిని ప్రతిబింబించేలా ఉంటాయి..వీటిల్లో ఆఫ్రికన్ తెగల్లోని మూఢనమ్మకాలు,ఆచార వ్యవహారాలను గురించిన వివరణలు ఉంటాయి..

Perhaps I should have bent down, grabbed a handful of sand, and thrown it at him, in the way my people do to make sure a person is not a ghost.

On Monday Of Last Week అనే కథ కూడా చాలా ఆసక్తికరంగా ఉంటుంది..ఇందులో ముఖ్యంగా అమెరికన్ పేరెంటింగ్ గురించి రచయిత్రి విమర్శలు ఆసక్తికరంగా ఉండటమే కాక నవ్వు తెప్పిస్తాయి..

She had come to understand that American parenting was a juggling of anxieties, and that it came with having too much food: a sated belly gave Americans time to worry that their child might have a rare disease that they had just read about, made them think they had the right to protect their child from disappointment and want and failure. A sated belly gave Americans the luxury of praising themselves for being good parents, as if caring for one’s child were the exception rather than the rule. It used to amuse Kamara, watching women on television talk about how much they loved their children, what sacrifices they made for them. Now, it annoyed her. Now that her periods insisted on coming month after month, she resented those manicured women with their effortlessly conceived babies and their breezy expressions like “healthy parenting.

Ghosts అనే మరో కథ 6th July 1967 నాటి నైజీరియా లో Biafran war పరిస్థితులకు దర్పణం పడుతుంది..Jumping monkey hill అనే మరో కథలో ఒక రైటర్స్ వర్క్ షాప్ లో భాగం పంచుకోడానికి వచ్చిన Ujunwa తమ దేశాన్ని థర్డ్ వరల్డ్ అంటూ,తనను తక్కువ చేసి చూడడాన్ని వ్యతిరేకిస్తుంది..

Ujunwa shouted at him, “This kind of attitude is why they could kill you and herd you into townships and require passes from you before you could walk on your own land!

రచయిత్రి ఎంచుకున్న అంశాలు క్లిష్టమైనవైనా వాటిని చెప్పిన తీరు మాత్రం చాలా సరళంగా ఉంటుంది..218 పేజీల పుస్తకం అయినా కథలన్నీ ఆపకుండా చదివిస్తాయి..ముఖ్యంగా రచయిత్రిలోని ఎమోషనల్ ఇంటలిజెన్స్ మనల్ని అబ్బురపరుస్తుంది..ఈ కథల్లో మనకు అస్సలు పరిచయం లేని 'నైజీరియా' చీకటి కోణాలు కనిపిస్తాయి..దాదాపూ ప్రతి కథలోనూ బాల్యం నుండీ అణచివేతకు లోనైన నైజీరియా యువత ఆక్రందనలు గళం విప్పుతాయి..కొన్ని కథలు చదివాక 'పరజాతీయులైనా వారికీ మనకీ ఎన్ని సారూప్యతలున్నాయో కదా !' అని అనిపించడం కద్దు..ముఖ్యంగా ఈ కథల్లో అమెరికన్ డ్రీమ్ విషయంలో నైజీరియన్లకీ,ఇండియన్లకీ పోలికలు చాలానే ఉన్నాయి..మధ్య మధ్యలో అమెరికన్ జీవన విధానాన్ని ఎత్తిపొడుస్తూ వేసే కొన్ని చురకలు కూడా ఉంటాయి..ఇందులో కొన్ని కథల్లో నైజీరియన్ యువత అమెరికన్ డ్రీమ్ ను సాకారం చేసుకునే క్రమంలో ఎదుర్కొనే వివక్షలు,అవమానాలను గురించి రాస్తే మరికొన్ని కథల్లో ఆ అవమానాలను అధిగమించి తమ అస్థిత్వాన్ని చాటుకునే వారి గురించి రాస్తారు..కానీ చివరగా ప్రతి కథా మనకి సూటిగా ఒక్కే ప్రశ్న సంధిస్తుంది.."అభివృద్ధా ?? నైతికతా ?? "

పుస్తకం నుండి మరి కొన్ని వాక్యాలు,

“I read a book that says we don’t fall in love, we climb up to love. Maybe if you gave it time—” by

The Tanzanian told her that all fiction was therapy, some sort of therapy, no matter what anybody said.

But then, my people say that a famous animal does not always fill the hunter’s basket.

You did not know that people could simply choose not to go to school, that people could dictate to life. You were used to accepting what life gave, writing down what life dictated.

He said you were wrong to call him self-righteous. You said he was wrong to call only the poor Indians in Bombay the real Indians. Did it mean he wasn’t a real American, since he was not like the poor fat people you and he had seen in Hartford?

Ghosts అనే కథ నుండి,

“The war took Zik,” I said in Igbo. Speaking of death in English has always had, for me, a disquieting finality.

We are the educated ones, taught to keep tightly rigid our boundaries of what is considered real.

There were emotions she wanted to hold in the palm of her hand that were simply no longer there.

The shivering అనే కథ నుండి,

He was always struggling to be different, even when it didn’t matter. It was as if he was performing his life instead of living his life.

Tomorrow is too far  కథ నుండి, 

Even at ten you knew that some people can take up too much space by simply being, that by existing, some people can stifle others.